CZWARTKOWE WYKŁADY

15 listopada uczniowie klas II i III liceum rozszerzających fizykę brali udział w „Czwartkowych Wykładach” organizowanych przez Pałac Młodzieży w Katowicach. Jest to cykl wykładów popularnonaukowych połączonych z pokazami doświadczeń z fizyki.

Tego dnia uczniowie mieli okazje posłuchać wykładu prof. dr hab. Andrzeja Bluszcza z Instytutu Fizyki – Centrum Naukowo-Dydaktycznego Politechniki Śląskiej zatytułowanego „GRAWITACYJNE SIŁY PŁYWOWE NA ZIEMI I ICH SKUTKI”. Dowiedzieli się czym są siły pływowe pochodzenia grawitacyjnego w układach planeta – satelita oraz planeta – gwiazda. Poznali ich znaczenie dla długookresowej ewolucji ruchu Ziemi oraz zjawisk przyrodniczych na powierzchni i we wnętrzu Ziemi. Uczniowie na spotkaniu dowiedzieli się, że występowanie sił pływowych wyjaśnia szereg zjawisk, na przykład, wydłużanie doby ziemskiej, obrót synchroniczny Księżyca, przypływy i odpływy morskie, generację ciepła wewnątrz planety, wulkanizm i wiele innych.

Drugi wykład prowadziła dr inż. Sławomira Pawełczyk z tego samego wydziału Politechniki Śląskiej. Wykład pani doktor miał tytuł „IZOTOPY STABILNE W MATERII ORGANICZNEJ JAKO ARCHIWA ZMIAN KLIMATU I ŚRODOWISKA”. Izotopy to odmienne postacie atomów pierwiastka chemicznego, różniące się liczbą neutronów w jądrze. Każdy organizm żywy składa się z atomów, a zatem możemy w nim znaleźć również izotopy. Można powiedzieć, że każdy organizm żywy nosi w sobie swoisty zapis izotopowy.

Zapis ten pozostaje również po śmierci organizmu w jego zachowanych fragmentach tkanek. Uczniowie dowiedzieli się, jak ten zapis może nam zdradzić jakieś tajemnice związane z życiem organizmu, jego upodobaniami, preferencjami, otaczającym go środowiskiem, panującym warunkami klimatycznymi. W czasie wykładu mieli okazję odszyfrować informacje zawarte w izotopach stabilnych węgla, tlenu, wodoru i azotu mierzonych w próbkach pochodzących z przyrostów rocznych drzew i kości zwierząt.

Po wykładach odbył się cykl pokazów doświadczeń zatytułowanych „Czego oko nie widzi?”. Uczniowie mieli okazję dowiedzieć się jak zaobserwować promieniowanie podczerwone i ultrafioletowe. Odbyły się ciekawe doświadczenia z wykorzystaniem kamery termowizyjnej, lampy ultrafioletowej , suchego lodu i ciekłego azotu. Z pewnością ten wyjazd wzbogacił dotychczasową wiedzę naszych uczniów.